নাগৰিক – হীৰেন ভট্টাচাৰ্য
(লিখনৰ সময় – ১৯৬১)
✦ কবিতাটোৰ সাৰাংশ আৰু বিশ্লেষণ
হীৰেন ভট্টাচাৰ্য দ্বাৰা ৰচিত "নাগৰিক" কবিতাখন ১৯৬১ চনৰ সময়ছোৱাত সৃষ্টি হোৱা আধুনিক নগৰজীৱনৰ গভীৰ বোধ আৰু আশা-নিরাশাৰ দ্বন্দ্বক স্পষ্টকৈ প্ৰতিফলিত কৰে। এই কবিতাত আধুনিকতা, নাগৰিক জীৱনৰ একাকীত্ব, অথচ এক সম্ভাৱনাময় ভৱিষ্যতৰ সপোনেৰে হৃদয়ৰ দীঘল যন্ত্ৰণাক কাব্যিক ৰূপত প্ৰকাশ কৰা হৈছে।
✦ মূল বক্তব্য (Main Theme in Assamese):
এই কবিতাটোৱে বৰ্ণনা কৰে এক গম্ভীৰ, নিস্তব্ধ নাগৰিক জীৱন, য'ত আশা আছে, কিন্তু সি অন্ধ আশা। সমাজৰ বহু লোক ভগ্ন হৃদয় আৰু অজ্ঞাত ভয়ৰ মাজত জীয়াই আছে। তথাপিও কবিয়ে আশা কৰে — সময়ৰ নীতি, জ্ঞান আৰু চেতনাৰ তীক্ষ্ণতা “সময়-শানিত তৰোৱাল” হৈ পৃথিৱীৰ নতুন ৰূপ গঢ়িব পাৰে।
✦ আস্থা আৰু আশাৰ কণ্ঠ (Voice of Hope):
কবিতাৰ দ্বিতীয় অংশত কবিয়ে আশাবাদৰ কণ্ঠেৰে কয় – কলঘৰৰ ক'লা ধোঁৱাই একদিন আকাশৰ পোহৰ হ'ব, ৰাস্তাৰ কাষৰ সাধাৰণ ল'ৰাবোৰও সমাজ পৰিবৰ্তনৰ বীজ বপন কৰিব। যি নগৰ ব্যধিগ্ৰস্ত, সেয়া একদিন নিজক চিনাকি পাব, মূৰ তুলি আকাশৰ বিশালতা অনুভৱ কৰিব, আৰু নিজৰ ভিতৰত লুকাই থকা আলোক বিচাৰি উলিয়াব।
✦ চূড়ান্ত বাণী (Final Message):
শেষত কবিয়ে কয় — "পোহৰৰ স্বৰ্ণ-স্পৰ্শে" তেওঁৰ অন্ধকাৰ হৃদয় উজ্জ্বল কৰিলে। নিষ্ক্ৰিয়, শীতল মনটো "চেতনাৰ বিদ্যুৎ বিস্ময়" অনুভৱ কৰিলে। এই বিস্ময় হৈছে – জীৱনৰ নবচেতনা।
✦ সাহিত্যিক মূল্যায়ন (Literary Significance):
-
প্ৰতিক-চিত্র (Symbolism): সময়-শানিত তৰোৱাল, কলঘৰৰ ধোঁৱা, আকাশৰ বিশালতা, বতাহৰ কোমলতা – সকলো প্ৰতিকে এক সুন্দৰ সমাজৰ প্ৰতিশ্রুতি দিয়ে।
-
ভাষা আৰু ছন্দ: কবিতাখনত সহজ, অথচ গভীৰ ভাষা ব্যৱহাৰ হৈছে। শব্দবোৰে স্পষ্ট চিত্র আঁকে, যি পাঠকৰ মনত জীৱন্ত ৰূপত ভাঁহি উঠে।
-
আধুনিক চেতনা: নাগৰিক জীৱনৰ সংকট, যান্ত্রিকতা, অথচ তাৰ মাজত অলেখ সম্ভাৱনা – এই সকলোবোৰে কবিতাটোক আধুনিকতাৰ এক শক্তিশালী কণ্ঠস্বৰলৈ উন্নীত কৰিছে।
![]() |
যোগাযোগ কৰক |
"নাগৰিক" কবিতাটো কেৱল নগৰজীৱনৰ বিষাদৰ প্ৰতিচ্ছবি নহয়, ই হৈছে এক আশাবাদী সমাজৰ সপোন। হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ কলমেৰে, এক সময়ৰ অন্ধকাৰ সমাজতো "আলোকৰ স্পৰ্শ" পাই জ্যোতিষ্মত হ’ব পাৰে। কবিতাটোৱে আজি আৰু অধিক প্ৰাসংগিক, যি সময়ত মানুহে যান্ত্রিকতাৰ মাজত চেতনাৰ বিদ্যুৎ বিচাৰি আছে।